Zelfcompassie

Jezelf accepteren, mét je menselijke gebreken – zonder allerlei eisen aan jezelf te stellen, zonder dat kritische stemmetje van binnen dat onvoldoendes uitdeelt bij alles wat je doet, en zonder steeds goedkeuring van anderen nodig te hebben: dat is waar zelfcompassie je bij kan helpen. Veel mensen worstelen op een of andere manier met hun zelfwaardering. Dat kan zich bijvoorbeeld uiten in:

• onzekerheid
• bezorgdheid of je anderen niet tot last bent
• moeite om jezelf uit te spreken, te zeggen wat je wilt of vindt
• piekeren of je iets wel goed gedaan hebt of wat men ervan vond
• twijfel over je eigen capaciteiten
• uitdagingen uit de weg gaan uit angst om te te falen
• gevoelens van schuld of schaamte
• een innerlijke ‘criticus’ die voortdurend iets op je heeft aan te merken
• perfectionisme
• moeite met kritiek van anderen
• veel bezig zijn met vergelijken of je beter of slechter af bent dan een ander
• sterke behoefte aan bevestiging of geruststelling van anderen

In al dit soort gevallen ligt de conclusie voor de hand: “Ik zou meer zelfwaardering moeten hebben”. Je gaat proberen te zorgen dat je jezelf positiever beoordeelt. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. En als het niet lukt, heb je nóg een reden om jezelf omlaag te halen: "Dat kan ik dus ook al niet!". Een ander gevaar is dat je zelfwaardering teveel gaat afhangen van allerlei zaken waar je weinig controle over hebt: de waardering van je baas, of anderen je wel aardig vinden, je uiterlijk. Je zelfwaardering gaat mee-schommelen met allerlei gebeurtenissen die vaak toevallig zijn.

Zelfcompassie is een wezenlijk andere manier om naar jezelf te kijken. Twee aspecten van compassie (met jezelf of met anderen) zijn:

• niet oordelen. Mensen zijn zoals ze zijn, niet goed of slecht. Je probeert dus ook niet om iets te ‘verbeteren’ of te corrigeren. Als je aan je zelfwaardering werkt, probeer je hogere 'cijfers' te halen, maar bij zelfcompassie gooi je gewoon het hele rapport overboord.
• verbondenheid. De vraag of jij als individu wel minstens even goed bent als anderen, staat je verbondenheid met anderen in de weg. Of het nu is dat je je superieur voelt aan anderen, of juist zit te zwelgen in zelfmedelijden omdat niemand zo zielig is als jij: in beide gevallen zie je iets heel wezenlijks over het hoofd – namelijk dat we met z’n allen onvolmaakte mensen zijn, dat mislukking, falen en gestuntel bij het leven horen, en dat dit ons juist met elkaar verbindt.

Meer informatie en oefeningen voor zelfcompassie  
Voor coaching om je hiermee verder te helpen kun je terecht bij Mieke Meulmeester of Marianne Joostink.